मुल्य शिक्षण

व्यक्तीचा सर्वांगीण विकास करणे हे शिक्षणाचे प्रमुख उद्दीष्ट असते; शिक्षण त्याला / तिला एक चांगले मानव बनविते. अलिकडच्या काळात साक्षरतेच्या टक्केवारीत जरी वाढ झाली असली तरी विचार करणे शिकवण्याऐवजी केवळ वाचन-लेखन करण्यात सक्षम बनवण्यावर लक्ष केंद्रित केले जात आहे. आजच्या शिक्षणामध्ये मुल्य शिक्षणाचा सारांश खूप कमी प्रमाणात आढळतो आणि ह्याचा प्रत्यय समाजातील नैतिक मूल्यांच्या ह्वासावरून लक्षात येतो.

वाढलेले शहरीकरण आणि आधुनिकीकरणामुळे लोकांची नैतिक मूल्ये दिवसेंदिवस कमी होत आहेत. वाढलेली स्पर्धा आपल्याला समृद्ध आणि आनंदी होण्यापेक्षा कोणत्याही किंमतीत श्रीमंत होण्यास प्रवृत्त करत आहे. विश्वास, अखंडता, प्रेम आणि बंधुत्व ह्या सर्व भावना काळानुसार लुप्त होत चालल्या आहेत. हे नैतिक मूल्येच आहेत जे आपल्याला शाळेत, कॉलेज, आणि जीवनात चांगले मित्र बनविण्यास शिकवतात परंतु आज मुलांना कोणावरही विश्वास ठेवू नका आणि मित्र कमी बनवायला शिकवले जाते.

प्रत्यक्षात नैतिक शिक्षणाचा अर्थ काय ते पाहूया; ही एक गोष्ट आहे जी आपल्याला मानवी मूल्ये शिकवते, ती नैतिकतेने कसे विचार करावा आणि काय योग्य आहे आणि काय अयोग्य आहे हे शिकवते. नैतिक शिक्षण जीवनात योग्य मार्ग निवडण्यास मदत करते. यात सत्यनिष्ठा, प्रामाणिकपणा, प्रेम, आदरातिथ्य, सहिष्णुता, प्रेम, दयाळूपणा आणि सहानुभूती अशी काही मूलभूत तत्त्वे आहेत. नैतिक शिक्षण एखाद्याला परिपूर्ण करते.

मुले आपल्या समाज आणि राष्ट्राच्या भविष्याचा पाया असतात. कोणताही देश यशस्वी होण्यासाठी त्याचे नागरिक नैतिकदृष्ट्या सुसज्ज असणे महत्वाचे आहे. घर, शाळा आणि महाविद्यालयात शिक्षक, मार्गदर्शक, आणि पालक यांच्याद्वारे नैतिक शिक्षण लहानपणापासूनच दिले जाऊ शकते. मुलांसमोर योग्य विचार आणि आचरण करून मुलांना नैतिकता शिकवणे ही प्रत्येकाची जबाबदारी आहे. मुल्य शिक्षण सर्वांसाठी एक महत्वाचे आहे आणि हे कधीही आत्मसात केले जाऊ शकते.

मुल्य शिक्षणाचे बरेच फायदे आहेत, जसेः

• त्यातून शिस्तीची भावना विकसित होते;
• चांगल्या सवयी आणि आचरण विकसित होतात जे आयुष्यात यशस्वी होण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात;
• लोकांचा आदर करण्यास शिकवते;
• एखाद्या व्यक्तीमध्ये नैतिक मूल्ये विकसित होतात;
• वाईट सवयींवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करते;
• स्वतःची सकारात्मक विचारसरणी विकसित करण्यास मदत करते;
• सकारात्मक दृष्टीकोन विकसित करण्यास मदत करते;
• व्यक्तिमत्त्व विकसित करण्यास मदत करते;
• मानवी जीवनाची मूल्ये समजण्यास मदत करते;
• स्वच्छतेचे आणि वेळेचे गुणधर्म शिकण्यास मदत करते;
• भावनिक बुद्धिमत्ता विकसित करण्यास मदत करते;
• एक चांगला माणूस होण्यासाठी मदत करते.

एखाद्याच्या आयुष्यात आणि यशामध्ये मुल्य शिक्षणाचे बरेच फायदे पाहता, मूल्य शिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी प्रत्येक पालक, शिक्षक, शाळा, महाविद्यालय, शैक्षणिक आणि व्यावसायिक संस्थेवर मोठी जबाबदारी आहे.

तर चला मित्रांनो, आपला समाज, आपला देश आणि आपले जग नैतिकदृष्ट्या विकसित करण्यासाठी एकत्र येऊया…✍